Το τεράστιο θέμα υπογονιμότητας έχει πάρει σάρκα και οστά πλέον και σε παγκόσμιο επίπεδο, εκεί δηλαδή που ο πολιτισμός και η τεχνολογία έχει ακμάσει ραγδαίως, αλλά έχει δημιουργήσει σοβαρά ζητήματα όσο αναφορά την τεκνοποίηση. Οι παράμετροι είναι πολλοί όπως η γενετική προδιάθεση, αλλά περισσότερο την σημερινή εποχή είναι οι εξωγενείς κα ενδογενείς παράγοντες που επηρεάζουν το γενετικό υλικό τοσο του άνδρα αλλά και της γυναίκας. Σε αυτές τις περιπτώσεις κατά ένα μεγάλο ποσοστό επιβαρύνεται το ανοσοποιητικό σύστημα με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας. Επίσης, το κύριο θέμα σε περιστατικά υπογονιμότητας, καθ΄έξην αποβολών και αποτυχημένων διαδικασιών της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι να αποκλειστεί ότι ο άνδρας δεν έχει κανένα πρόβλημα με το σπέρμα (κινητικότητα, ζωτικότητα, δείκτης κατακερματισμού του DNA (DFI). Σημαντικότατος παράγοντας για το σπέρμα είναι ο δείκτης DFI (DNA fragmentation), όπου η εκτίμηση καθώς και η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένους επιστήμονες. Με τον αποκλεισμό του σπέρματος ως αίτιο δεν ταλαιπωρείται η γυναίκα και ψυχολογικά και σωματικά.
Από την άλλη μεριά, οι βιολογικοί δείκτες όπως τα επίπεδα των ΝΚ κυττάρων, η λειτουργικότητα των ΝΚ κυττάρων, αλλά και η εμβρυοτοξικότητα (ΕΤΑ) επηρεάζουν σε υψηλά επίπεδα την γονιμότητα της γυναίκας αλλά και την εξέλιξη της κύησης μέχρι του πρώτου τριμήνου. Τα παρακάτω αποτελέσματα των δυο τελευταίων χρόνων αποτελούν σημαντικό βήμα ρύθμισης της ανοσολογίας ζευγαριών που αντιμετωπίζουν υπογονιμότητα.
1) Ζευγάρι (γυναίκα ετών 38, άνδρας ετών 42) που από το 2009 έίχε μπει σε διαδικασία 6 εξωσωματικών, βρέθηκε ότι ο δείκτης κατακερματισμού του άνδρα ήταν 25% και στην γυναίκα εκτός από την ετεροζυγωτία για θρομβοφιλία MHTFR 677 C>T, και οι δείκτες ωαρίων ήταν φυσιολογικές (ΑΜΗ και inhibin Β), ενώ οι ανοσολογικοί δείκτες επίπεδα και λειτουργικότητα των ΝΚ κυττάρων καθώς και η εμβρυοτοξικότητα δεν ήταν φυσιολογικές. Χορηγήθηκε βιολογική θεραπεία για το σπέρμα, ενώ για την γυναίκα intralipid, παιδική ασπιρίνη και IVIg και μέσα σε 6 μήνες το 2013 έγινε σύλληψη φυσιολογικά και το ζευγάρι έχει ένα παιδί.
2) Ζευγάρι (γυναίκα ετών 33, άνδρας ετών 39) είχε 3 αποβολές στην 4 και 5 εβδομάδα της κύησης. Ελέχθητε δείκτης κατακερματισμού του άνδρα που ήταν φυσιολογικός (9%), η γυναίκα είχε Hashimoto’s Θυρεοειδίτιδα με πολύ υψηλά τα αντισώματα έναντι του θυρεοειδή (anti-TPO και anti-TG). Επίσης, τα επίπεδα και η λειτουργικότητα των ΝΚ κυττάρων ήταν υψηλά και η εμβρυοτοξικότητα αρνητική. Χορηγήθηκε intralipid, παιδική ασπιρίνη και κορτιζόνη και μέσα σε 4 μήνες έμεινε έγκυος και σήμερα έχει ένα παιδί.
3) Ζευγάρι (γυναίκα ετών 44 και άνδρας ετών 46) είχαν μια αποτυχημένη εξωσωματική και υπογονιμότητα εδώ και δέκα χρόνια. . Ελέχθητε δείκτης κατακερματισμού του άνδρα που ήταν (23%), Στην γυναίκα ελέχθηκαν οι δείκτες ωαρίων (ΑΜΗ και inhibin Β) που ήταν εκτός ορίων, καθώς και τα επίπεδα ΝΚ ήταν φυσιολογικά, αλλά η λειτουργικότητα των ΝΚ κυττάρων ήταν υψηλή, ενώ η εμβρυοτοξικότητα αρνητική. Πραγματοποιήθηκε βιολογική θεραπεία για το σπέρμα, ενώ για την γυναίκα χορηγήθηκαν βιολογικά σκευάσματα για την ρύθμιση του ψυχο-νευρο-ενδοκρινο-ανοσολογικού άξονα και intralipid λίγο πριν την εμβρυομεταφορά με δανεικό ωάριο. Επιτυχής εγκυμοσύνη πραγματοποιήθηκε και το ζευγάρι έχει ένα μωρό σήμερα.
4) Ζευγάρι (γυναίκα ετών 31 και άνδρας ετών 34) με υπογονιμότητα 4 χρόνων. Η γυναίκα διαγνώστηκε με μια σάλπιγγα. Στον άνδρα ο δείκτης DFI του σπέρματος ήταν φυσιολογικός, ενώ στην γυναίκα βρέθηκε ετερόζηγη θρομβοφιλία στις μεταλλάξεις GP IIb/IIIa A1/A2 και PAI-I 4G/5G, καθώς και αυξημένη την λειτουργικότητα των ΝΚ κυττάρων σε υψηλά επίπεδα. Οι δείκτες ποιότητας των ωαρίων ήταν φυσιολογικοί καθώς και τα επίπεδα των ΝΚ κυττάρων και η εμβρυοτοξικότητας. Χορηγήθηκε intralipid και παιδική ασπιρίνη και επιτεύχθηκε κύηση μέσα σε 8 μήνες, όπου το ζευγάρι σήμερα έχει ένα παιδί.
5) Ζευγάρι (γυναίκα ετών 32 και άνδρας ετών 43) με 5 αποτυχημένες εξωσωματικές. Ελέχθητε δείκτης κατακερματισμού του άνδρα που ήταν (43%), που σημαίνει ένας κύριος λόγω αποτυχημένης εξωσωματικής είναι το γενετικό υλικό του συζύγου. Στην γυναίκα οι δείκτες ποιότητας ωαρίων ήταν φυσιολογικές, αλλά είχε πολύ υψηλές τιμές των ΝΚ κυττάρων καθώς και αυξημένη την λειτουργικότητά τους. Η εμβρυοτοξικότητα ήταν αρνητική. Πρώτα θα χορηγηθεί βιολογική θεραπεία για το σπέρμα του άνδρα το οποίο εάν δεν διορθωθεί μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, το ζευγάρι θα πρέπει να προχωρήσει σε εξωσωματική ρυθμίζοντας όμως και το ανοσοποιητικό σύστημα της γυναίκας.
6) Γυναίκα 51 ετών σε εμμηνόπαυση από 3ετίας και ο σύζυγος συνομήλικος χωρίς προβλήματα με καλό σπέρμα είχαν μια έκαναν εξετάσεις για ΝΚ που ήταν αυξημένα και πήρε θεραπεία με intralipid και έμεινε έγκυος με εξωσωματική με δανεικό ωάριο, αλλά δεν ολοκλήρωσε την θεραπεία. TEΛΟΣ ΤΟ 2013 (έκανε 2 πριν και 1 μετά το τεστ κύησης δόσεις), όπου και παλινδρόμησε (βάλανε 3 έμβρυα). Αργότερα μετά 3 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2014 μήνες έκανε πάλι εξωσωματική με δανεικό ωάριο καλύτερη προετοιμασία με intralipid (έκανε 2 δόσεις πριν ) και μία το τεστ κυήσεως σήμερα κυοφορεί δίδυμα (βάλανε 3 έμβρυα)
7) Γυναίκα 41ετών χωρίς σάλπιγγες(αφαίρεση) και ο σύζυγος 45 ετών χωρίς προβλήματα στο σπέρμα. Έχει 1 παιδί, μια αποβολή διδύμων στην 20 εβδομάδα λόγω ρήξεως του αμνιακού σάκου. Έκτοτε έκανε 2 εξωσωματικές 2012 και 2013 με εμβρυομεταφορά, όπου και αποτύχανε χωρίς καν κύηση. ΜΕΤΑ έκαναν εξετάσεις για ΝΚ όπου ήταν αυξημένα, πήρε θεραπεία intralipid 3 δόσεις (βάλανε 3 έμβρυα) και σήμερα είναι έγκυος σε ένα μωράκι.
Ανεξήγητη Υπογονιμότητα Ζεύγους Αποτέλεσμα= εγκυμοσύνη και τέκνο | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 30 ετών | ΝΚ subpopulation= normal | 2 δόσεις | 6 μήνες |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity=↑ | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 31 | ETA=normal |
Ανεξήγητη υπογονιμότητα από 2ετίαςΑΠΟ 2010. Γυναικά χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο όπως και ο άνδρας. Έγιναν 3 προκλήσεις και σπερματεγχύσεις χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μετά τη διάγνωση και θεραπεία επιτεύχθηκε κύηση με φυσιολογική επαφή χωρίς καμιά παρέμβαση( ΠΡΙΝ ξεκινήσουν τις προσπάθειες για εξωσωματική) και χαίρουν σήμερα ένα θήλυ νεογνό το οποίο γεννήθηκε το 2013.
9)
Καθ΄έξιν αποβολές Αποτέλεσμα= ΑΚΟΜΑ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 30 ετών | ΝΚ επίπεδα = ↑ | 1 δόση | 2 μήνες |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity=↑ | |||
ΑΝΔΡΑΣ | ETA=normal |
Καθ΄έξιν αποβολές 2 προ της διάγνωσης (2011 άρχισαν οι αποβολές). Γυναικά χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο όπως και ο άνδρας. Μετά τη διάγνωση και θεραπεία (έγινε 1 δόση με φάρμακα χωρίς να ολοκλήρωση της θεραπείας, ΑΠΟΧΩΡΗΣΕ για δικούς της λόγους) επιτεύχθηκε κύηση με φυσιολογική επαφή χωρίς καμιά παρέμβαση έως την 10η εβδομάδα και πάλι παλινδρόμησε.
Έγιναν προσπάθειες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και με αντιπατρικά αντισώματα (εμβόλιο σε μηνιαίες δόσεις-ΜΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ οι μηνιαίες δόσεις, ενώ οι Αμερικάνοι κάνουν μια δόση για ένα χρόνο).Ακολούθησε άλλη μια κύηση έως την 8η εβδομάδα όπου και πάλι παλινδρόμησε. Έκτοτε ακόμα προσπαθούν έως σήμερα……
10)
Ανεξήγητη Υπογονιμότητα Ζεύγους Αποτέλεσμα= εγκυμοσύνη | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 27 ετών | ΝΚ subpopulation= normal | 1 δόση | 13 μήνες |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity= normal | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 27 | ETA=ΟΡΙΑΚA-ΘΕΤΙΚΟ |
Ανεξήγητη υπογονιμότητα από 3ετίας ΑΠΟ ΤΟ 2009. Γυναικά χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο όπως και ο άνδρας. Έγιναν 3 σπερματεγχύσεις χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μετά τη διάγνωση και θεραπεία επιτεύχθηκε κύηση με φυσιολογική επαφή (ένα μήνα ΠΡΙΝ ξεκινήσει την προγραμματισμένη προσπάθεια για εξωσωματική) χωρίς καμιά παρέμβαση παίρνει SALOSPIR των 100mg AΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ.
11)
Ανεξήγητη Υπογονιμότητα Ζεύγους Αποτέλεσμα=ΧΩΡΙΣΜΟΣ του ζεύγους | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 33 ετών | ΝΚ subpopulation= ↑ | 2 δόσεις | ΠΟΤΕ |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity= ↑ | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 35 | ETA= normal |
Ανεξήγητη υπογονιμότητα από 4ετίας.Γυναικά με ενδομητρίωση χειρουργηθέν δύο φορές (η μία προ 3ετίας-2010 και η άλλη προ 6μήνου-2011) CA125=35.5 ANA=ΘΕΤΙΚΑ για τον ίδιο λόγο ενώ ο σύζυγος χωρίς κάποιο πρόβλημα. Έγιναν 2 θεραπείες και αποφάσισε από μόνη της με την προτροπή άλλου γυναικολόγου την διακοπή των θεραπειών και να κάνει δύο σπερματεγχύσεις στη συνέχεια τρεις εξωσωματικές χωρίς καν να υπάρξει ούτε μία κύηση. Αποτέλεσμα ήταν η διάλυση του γάμου τους.
12)
Ανεξήγητη Υπογονιμότητα Ζεύγους Αποτέλεσμα=δίδυμος κύηση και τέκνα | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 31 ετών | ΝΚ subpopulation= normal | 1 δόση | 2 μήνες |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity= normal | |||
ΑΝΔΡΑΣ | ETA= ΟΡΙΑΚA-ΘΕΤΙΚΟ |
Ανεξήγητη υπογονιμότητα από 4ετίας.Γυναικά χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο όπως και ο άνδρας.Έγιναν 2 προκλήσεις ωορρηξίας χωρίς σπερματέγχυση και χωρίς κάποιο αποτέλεσμα.Μετά τη διάγνωση και θεραπεία επιτευχθήκε ΔΙΔΥΜΟΣ κύηση με πρόκληση ωορρηξίας (δύο μήνες ΠΡΙΝ ξεκινήσει την προγραμματισμένη προσπάθεια για εξωσωματική). Σήμερα χαίρουν δύο θήλυ νεογνά τα οποία γεννήθηκαν το 2013.
13)
Καθ΄έξιν αποβολές Αποτέλεσμα= εγκυμοσύνη και τέκνο | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 39 ετών | ΝΚ subpopulation= ↑ | 3 δόσεις | 7 μήνες |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity=↑ | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 41 | ETA=normal |
Καθ΄έξιν αποβολές 2 προ της διάγνωσης στη 8η και 6η εβδομάδα της κύησης της αντίστοιχα με καρδιακούς παλμούς στη πρώτη μόνο κύηση. Γυναικά χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο. Μετά τη διάγνωση και θεραπεία επιτευχθήκε κύηση με φυσιολογική επαφή χωρίς καμιά παρέμβαση( ενώ τον επόμενο μήνα θα ξεκινήσουν προσπάθειες για εξωσωματική),σήμερα χαίρουν ένα θήλυ νεογνό, το οποίο γεννήθηκε το 2013.
14)
Καθ΄έξιν αποβολές Αποτέλεσμα=εγκυμοσύνη και τέκνο | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 33 ετών | ΝΚ subpopulation= normal | 1 δόση | 3 μήνες |
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity= normal | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 35 | ETA= ΘΕΤΙΚΟ |
Καθ΄έξιν αποβολές 2 προ της διάγνωσης από 2ετίας. Γυναικά MTFR ετεροζυγώτης χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο όπως και ο άνδρας. Μετά τις αποβολές έγινε αντιπατρικό εμβόλιο από μη ειδικό σε κέντρο εξωσωματικής και έκτοτε δεν υπήρξε κύηση για ένα και μισό έτος. Μετά τη διάγνωση και θεραπεία επιτεύχθηκε κύηση με πρόκληση ωορρηξίας και φυσιολογική επαφή. Σήμερα χαίρονται το νεογέννητο αγοράκι τους. Πήρε SALOSPIR των 100 AΠO THN AΡΧH THΣ ΚΥΗΣΗΣ
15)
Ανεξήγητη Υπογονιμότητα Ζεύγους Αποτέλεσμα= ΑΚΟΜΑ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ | ||||
ρ | ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιουν του 2013 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ |
Γυναίκα | 36 ετών | ΝΚ subpopulation= normal | ||
Χωρίς παιδί | ΝΚ activity= ↑ | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 37 | ETA= ΟΡΙΑΚA-ΘΕΤΙΚΟ |
Ανεξήγητη υπογονιμότητα από 8ετίας. Έγιναν 7 εξωσωματικές προσπάθειες και μία μόνο ευδοκίμησε η οποία κατέληξε σε αποβολή λόγω ανεπάρκειας τραχήλου ΓΥΝΑΙΚΑ με ΗΑSΗΙΜΟΤΟ υπό αγωγή θρομβοφιλίες, ΑΝΑ,=κφ. Μετά τη διάγνωση ΔΕΝ ακολούθησε την προτεινόμενη θεραπεία (δική της επιλογή).Ακολούθησε εμβρυομεταφορά κατεψυγμένα έμβρυα όπου και είχαν την αναμενόμενη αποτυχία. Έκτοτε ακολούθησε πιθανότατα με αντιπατρικά εμβόλια χωρίς την πολυπόθητη κύηση. Σήμερα ακόμη προσπαθούν…
16)
Καθ΄έξιν αποβολές Αποτέλεσμα= εγκυμοσύνη | ||||
ΗΛΙΚΙΑ | ΔΙΑΓΝΩΣΗ τον Ιαν του 2012 | ΘΕΡΑΠΕΙΑ | ΚΥΗΣΗ ΜΕΣΑ | |
Γυναίκα | 36 ετών | ΝΚ subpopulation= ↑ | 2 δόσεις | 1 μήνα |
Με 1 παιδί | ΝΚ activity= normal | |||
ΑΝΔΡΑΣ | 38 | ETA=normal |
Καθ΄έξιν αποβολές 2 προ της διάγνωσης σε διάρκεια 1 έτος το 2011. Γυναικά χωρίς κάποιο πρόβλημα μετά από πλήρη έλεγχο όπως και ο άνδρας. Ακολούθησε την ενδεδειγμένη θεραπεία όπου προέκυψε κύηση μετά από φυσιολογική επαφή. Σήμερα διανύει την κύηση της……..
Όλα τα παραπάνω αποτελέσματα είναι πολύ ικανοποιητικά και ενθαρρυντικά. Από την άλλη μεριά εξασφαλίζουν στο ζευγάρι εξαιρετικό διαγνωστικό αποτέλεσμα που διερευνά του λόγους υπογονιμότητας, «καθ’έξην αποβολών» και αποτυχημένες εξωσωματικές γονιμοποιήσεις και μάλιστα ανεξάρτητα από την ηλικία. Με άλλα λόγια το κάθε ζευγάρι θα πρέπει πριν κάνει οτιδήποτε σχετικά με τις διαδικασίες αναπαραγωγής και για να μην ξοδεύει και σπαταλά χρήματα χωρίς αποτέλεσμα να ελέγχεται με ειδικές και στοχευμένες διαγνωστικές εξετάσεις και μάλιστα από εξειδικευμένους επιστήμονες-γυναικολόγους με εμπειρία στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Επίσης, θα πρέπει να προσέχουν στην δοσολογία της θεραπείας να γίνεται μόνο με βάση του ειδικού διαγνωστικού ελέγχου και όχι στα «τυφλά». Οπότε έτσι το ζευγάρι θα γνωρίζει με απόλυτη ακρίβεια την φυσιολογία του αν είναι ρυθμισμένη για τον τρόπο που θα ακολουθήσουν για επιτυχημένη αναπαραγωγή. Με αυτό τον τρόπο τουλάχιστον θα γνωρίζουν το πρόβλημά τους και θα λάβουν την κατάλληλη συμβουλή για το πώς θεραπευτικά θα χειριστούν το θέμα τους έτσι ώστε να ανεβάζουν τις πιθανότητες τεκνοποίησή τους χωρίς άγχος και χωρίς προκαταλήψεις.
Email:[email protected], [email protected]
Βιβλιογραφία
1. CB Coulam, WP Faulk, JA McIntyre Eds.Immunological Obstetrics, (1992),
Norton Medical Books, New York-London.
2. R Silver, J Kwak, M Stephenson..Current Clinical Options for Diagnosis and Treatment of
Recurrent Spontaneous Abortion, (1997), Am J Reprod Immunol, 38:57-74.
3. RG Roussev, BD Kaider, DE Price, CB Coulam. Laboratory Evaluation of Women
Experiencing Reproductive Failure. (1996), Am J Reprod Immunol, 35:415-420.
4. CB Kallen, A Arici. Immune testing in infertility practice: truth or deceptive, (2003), Curr Opin
Obstet Gynecol, 15(3):225-31.
5. I A. Prakash, Minerva. Ιmmunological tests and therapies in reproductive medicine,
(2010), Ginecol. 62(3):253-60.